Keurboeken uit Limburg (B)
Opoeteren - 1559
Bewerkt door Mathieu Vandenbosch
Dese nabeschreven kueren ofte verdraegen sijn gesticht en opgericht onder die
naebueren van Opoeteren, gelijck sulckx wel naden alden hercoemen gestecht is
geweest.
Op 't Jaergedinge Anno xvC en neugen-en vijfftich, den xxiiij-en dach Januarij.
In den eersten steegen en verdraegen die naebueren voorscreven dat men
des jaers tweemael met scholtes ende scheepen visitatie doen sall in die
moelens, offt die moelens te recht leggen in stroumen, steijnen, molenbedden,
vaeten ende molchterschoetelen, op j boet van vij schillingen.
Ende dat der molder den eijdt doen sall om sijn heerschapp dat sijn te geven
ende den naebueren dat hun, op die peen voorschreven.
Ten anderen dat men den ondersaeten ierst maelen sall voor de
buijtensluijden, op eijn boet van vij schillingen.
Ten derden dat die Slaechmolen niet hinderlick sijn en sall der
korenmoelen oft andere omliggende bempden, op j boet van vij schillingen.
Ten vierden dat men die volmoelens beleijden sall ende op hun pijels doen
zetten, waerbij dat sij den gemeijnten geijnen schaede en doen, op eenen wech
Sint Joest.
Ten vijffden dat men geijne nieuwe beecken ter gemeijnt wart ingraeven en
sall, waerbij dat die naebueren offt gemeijnden weghen hinder mochten hebben, op
vij schillingen.
Ten sessden alst in der kercken geboeden wordt weghen offt gemeijnten te
suijwen, dat dan uut jder huijse die des gebruicken maecken sullen, op vij
schillingen.
Ten sevenden, dat men op de gemijnte nerghens gein groijs affsteecken,
noch meijen en sall, dan int broeck, daer die naebueren hebben bestaen te
torffven, daer sullen sij dien hoevel vort uuttorffven ende voorder niet, op iij
groet.
Ten achden dat men geen mest op de gemijnte opraepen en sall dan in
straeten en wegen, op iij groet.
Ten neugenden, dat men achter halff meerdt alle genhenen stoppen, tuijnen
en vreeden sal lancx die gemijnte op iij alde groet.
Ten thienden, dat men in der ougst, alst in der kercken gebooden wort,
alle straeten ruijmen ende veghen sall, op iij groet.
Ten elliffden, dat men met geijnen onghachde beesten nae den Roderen
Bosch in varen en sall ten velde, op iij groet.
Ten twelliffden, soe wie men met steecken oft gebrocken tuijnen vijnt te
gaen ende selfs gheen holt en hebben, sal men panden op iij groet, oft hij moet
seggen waer hij dat gehaelt heeft.
Ten deerthienden, dat men gein holt int brock op die gemeijnte houwen en
sall, op iij groet.
Ten xiiii-ten, dat men in weghen offt straeten geen steijn uutbrecken en
sall, op iij groet.
Ten xv-ten verdraeghen die naebuijren, dat men hon geven sall nae den
alden hercoemen Loensche gewijcht ende Bonse maet, op vij schillingen.
Ten xvi-ten, dat der scholtes in den naem van den heer met de scheepen
des jaers viermael omgaen sullen om kannen ende gewijcht te visiteren. Wie daer
in gebreckelijck bevonden wordt, op vij schillingen.
Ten xvii-ten, dat men onder de misse, vesper, predicatie ende
Godtsdiensten geen gelaechsluijden wijn, bier offt eenighen anderen dranck
tappen en sall, op vij schillingen, dan den vremden wandeler.
Ten xviij-ten, dat men eenen jederen bier, broet offt wijn langen sall
insoeverre sij des veijll hebben, om hun geldt, op vij schillingen.
Ten neugenthienden, dat men den Savel gevreet halden sall met den brant,
gelijck hij van alder tot alderdom gewest heeft, op vij schellingen.
Ten twintichsten dat der een den anderen niet in sijn vruchten, noch op
sijn reijn vaeren en sall, het 'tsij met sijnen wille, op iij groet.
Ten eenentwintichsten, dat een jeder penden sall mogen die bevonden
wordt.
Ten tweentwintichsten, dat men voor dorplasten en heere taxten penden
sall moegen, soe wie in des heeren eijdt steijt, op iij groet, soe verre die
ondersaeten ens tevoeren ghemaendt sijn.
Ten xxiij-ten, dat alle die heertgenge sullen halden herden, schepers,
sweijnen, ende die selve helpen loonen, soo wie daertegen doende bevonden wordt,
sal verbeuren iij groet.
Ten vierentwintichsten, dat men met geijnen schaepen int broeck op die
groes weijen en sall, dan alles recht daerover te vaeren ende niet daerop huden,
op iij groet.
Van den Oetersche reijningen al totter Hoenschen specken tou. Ende buijtens
luijden op vi gr.
Bron: Rijksarchief Hasselt, Schepenbank Opoeteren, inv. nr. 13, p. 8 - 12.