Keurboeken uit Limburg (B)

Diepenbeek - 1665

Bewerkt door Mathieu Vandenbosch

Dit sijn de koeren gemaeckt tot Diepenbeeck overmits den heeren schoutht, schepenen ende der gemeijnten van Diepenbeeck.

1. Inden eersten die sijn voerhoet van sijne bampden den tijt datmen ghebiet niet en verslet, die sals sijn op vii schillingen goets geelts.
2. Item die sijnen rogge binnen Meert niet en vreet eest dat daer ijemants over claechde, die sals sijn op iiii aude groet.
3. Item die sijne gheerste niet en vreede binnen Meys ende dat daer ijemant over claechde, die sals sijn op iiii aude groet.
4. Item die binnen viii daeghen nae dat van t' gerichsweegen weert gheboden te vreden den rogge ende oeck die gherste, op iiii aude groet.
5. Item wert dat sake dat ijemant sijn voorhoet vanden bempden van rogghe oft van ghersten niet en hedde verslaeghen oft gevreet ende ijemant die daer bij leghe wee verre oft bij, daer aff schaede geschiede, der ghene die daer niet gevreet en hedde di soude ghelden sijnen schaede ende den vorster sijn schoet van wat beesten dat waer.
6. Item soe wie sijn gerechte sloete tegen die straet oft wijnterbeken niet en veechde binnen xiiii naechten nae dat beleijt weert met den schepenen, die sals sijn op iiii aude groet.
7. Item soe wie niet en heerschapt op ii aude groet.
8. Item so wie vercken heeft die xii weken aut sijn ende daer heerschap is ende diese den swenre niet en duet hueden ende wee dat daer ijemant over claechde op ii aude groet.
9. Item wert dat der swenre niet condt en dede die sals sijn op ii aude groet.
10. Item soe wie ijemants aen sijn eere spreke ende hij denen conde betuijgen met ii waerheijden, die sals sijn op eenen rijaell, halff den heer ende halff der partijen.
11. Item eenen penningh goets ghels eenen man te ghebieden bijnnen dorps buijten dorps ii deniers goots ghels.
12. Item soe wie vreempde quicke hielde op die ghemeijnte oft huijsde of hoefde, op vii schillingen goets ghels.
13. Item soe wie aen ijemants bampde oft aenden enwede(?) ende hijs henne becroende, die sals sijn op eenen auden groet alsoe dicke als hijt dede.
14. Item die ijemants vrede opbreke, die sals sijn op ii aude groet.
15. Item soe wie aengesproken worde van eenre schout die neder xii aude groet ween die salmen hem beveelen op iiii aude groet, ende soe wanneer dat der heijscher sijn gulde niet en heeft ende hij claecht soe sal hij sijn op iiii aude groet ende den heijscher sijn schout verhaelt, ende daervoer salmen den heer doen uuijtpijnden.
16. Item soe wanneer datmen die cloecke sleet ten wolven wee, soe wie te dorpe niet en quame die sals sijn op ii aude groet ende wee dat saeke dat hijs toene we aen die heijligen dat hij die clocke niet en hoerde.
17. Item soe wie die bootschap brinckt vande wolven ende sij ghesien worden opden Bossche ter tijt datmense jaecht al en weerden sij niet ghevangen, die sal hebben ii aude groet.
18. Item soe wie ijemants tuijnen breecke eest dat hij denen vint oft vertuijgen kan eest wijff oft kint op iiii aude groet, ende den tuijne weder gemaect.
19. Item soe wie met eenre zieghelen gheet sijnden op ijemants bampt dan op die sijne die sals sijn op eenen gulden iiii aude groet den heer, iiii aude groet den vorster, ende iiii aude groet der partijen ende wee dat eenich man off wijff seghe snijden met zieghelen ende hijt voert brechte, die saude hebben ii aude groet ende den vorster ii st.
20. Item soe waer die vorster scutte een cudde scape daer sal der vorster hebben eenen penningh goets ghels, ende den man sijne schade daer hise op vonde.
21. Item van eenen cudde verkenen eenen deniers ende die schade vergouden.
22. Item van eenen cudde gansen eenen deniers ende die schade vergouden.
23. Item van eenen naechte schoet van eenen gespannen peerde die gespannen werden, vi schillingen swert.
24. Item van eene onghespannen perdt alsoe menich alser weer van elken xv swert ende altoes den ghenen diese schade gedaen hebben ten eersten sijne schade.
25. Item so waer een peert ghescut worde metten daege op iiii deniers.
26. Item van eenen sweert trecken eenen rijnsgulden so waermense bewariden conde.
27. Item so wie een mes trecde eenen rijnsgulden.
28. Item van eenen vuijstslaeghe gegeven diemen betuijghen kan ende die beclaecht wort nae die koren vanden dorpe een jaer uijten dorpe ende niet weder in te comen hij en hebben den partijen moet ende des heeren.
29. Item wie den anderen een zipende wonde sleet twee jaer uuijten dorpe ende niet weder in te comen hij en hedde des partijen moet ende des heeren wille.
30. Item wie den anderen een wiekende wonde steeckt oft sleet iii jaeren uuijtten dorpe ende niet weder in te comen sonder der partijen moet ende des heeren wille.
31. Item soe wie ongerechte weghe ginghe ende waer mense seghe oft betuijghen conde, alsoe dicke als hijt dede op eenen auden groet.
32. Item so waer dat een compt ligghen inden dorpe van Diepenbeeck oft woenen die vrempde weer ende niet laet en were oft laets kijnt, die sal comen voer den Richter ende Schepenen ende sal setten goeden borghe binnen dorps gheseten tot allen den recht te staene dat die koren binnen dorps sijn ghemaect op andere steden.
33. Item van luijden die wijn tappen eest Rijnswijn oft lantwijn dat sij denen niet hoeger tappen en soelen dan binnen der stadt Hasselt ende so wie dat dede alsoe menighe quaert als hij tapte, dat hij op eenen rijaell sal sijn, aen den heere ende wenne sij hen hoer mate niet en gheven, also dicke ende also menichwerff als sijte cleijne weere dat sijns were op eenen rijael ende die maete verloeren.
34. Item die weerde soelen brouwen guet biere gelijck der naester stadt ende sijns pennings weert ende malken gheven die Loensche maet ende wes maten dat te cleyn sijn op vii schillingen als ijemant daer over clecht, ende also dicke alsment claecht. Ende wie naer die biere doerlop maect van cleijnen bier die sal sijn op viii schillingen also dicke alsment betuijghen kan, ende wie bier haelt also langhe als die weerde biere hebben dat tijdich is, also dicke als sij dat halen op vii schillingen ende van elken vate vii schillingen.
35. Item van den vleijschouweren eest vuerwaerde dat gheen vleijschouwer eenige kalven vercoepen en soelen sij en sijn xiiii nacht aut, ende so waer des sondaghs aut ghenouch were, so machment slaen des saterdaghs sonder calengeeren ende en weert niet aut ghenoech so soude hijs sijn op eenen halven rijale, halff den heere ende halff Johanne Lijcops die ghecoren is van mijns heeren weeghen ende des dorps weegen sijnen condent betoenen metten ghenen daer sijt tegen cochten, voert so en moegen sij ghene verckene vercoepen die gardechtich sijn op die tonge binnen den vleijshuijs ende so waert schone op die tonge ende binnen onreijne, so mach hijt vercoepen sonder schade binnen huijs ende anders soude hijs sijn op eenen halven rijalr also dicke als hijt dede ende also dicke op eenen halven rijale als hij sloeghe een lopeghe koije oft soch oft gels die willich weer.
36. Item vanden broede dat salmen baecken gelijck den tween naesten steden tot Hasselt end etot Bilsen ende oft sijs niet en deden, also dicke ende menichwerven so sullen sijs sijn op iiii aude groet ende dat broet verloeren het sij van buijten oft van binnen.
37. Item ist oeck vercoeren vande gemeijnten van Diepenbeeck als vanden houdt dat staet op de gemeijnten van Diepenbeeck, soe wanneer iemant houdt houwen wilt om in die gemeijne te leggen, dat niemant dat van hem selven houwen en sal hij en heb des ten eersten versocht aende gemeijntemeesters van Diepenbeeck, vorts en sal niemant dat houdt houwen om met waegen oft kerren thuijswaerts te vueren tot sijnen brande oft mede te tuijnen, soe wie dat dede oft bevonden woerde oft iemant daer inne vertuijgen conde, die sal bruecken alsoe deck ende menichwerff alsman dat alsoe bevonde eenen rijnsgulden halff aen te vallen den heere van Diepenbeeck ende die ander helfft die gemeijnten van Diepenbeeck ende daer voer sal den heer dien doen uuitpanden sonder eenich recht voerders daer op te versoecken. Desen xiii 1665 sijn die voersc. jaercueren die gemeijnten voorgelesen.

Bron: Rijksarchief Hasselt, Landkommanderij van Aldenbiesen, inv. nr. 3866, fol. 3v-6

Met toestemming van de bewerker voor het internet geschikt gemaakt door Herman de Wit, 2002

 Deze pagina is een onderdeel van de-wit.net